Dokładnie rok temu ministerstwo zdrowia opublikowało rozporządzenie Dotyczące możliwości zdobywania przez lekarzy umiejętności zawodowych. Niemalże w rocznicę tego wydarzenia Polskie Stowarzyszenie Implantologiczne poinformowało, że zostało wpisane do Rejestru Towarzystw Naukowych przyznających te certyfikaty. Pierwszy egzamin z zakresu umiejętności implantologia stomatologiczna odbędzie się 16 stycznia 2025 r.
Zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty, lekarz albo lekarz dentysta może uzyskać certyfikat potwierdzający posiadane umiejętności zawodowe, zwany dalej „certyfikatem umiejętności zawodowej” (art. 17 ust. 1). Do tej pory przepis ten był martwy, ponieważ nie było tzw. rozporządzenia wykonawczego. Rozporządzenie pojawiło się rok temu, ale nałożyło ono bardzo duże obostrzenia na ośrodki chcące certyfikować lekarzy. PSI dość szybko, bo w niespełna rok uporało się z tym wymaganiami i rozpoczyna już nabór na pierwszy egzamin.
Przyznawanie certyfikatów
Zgodnie z rozporządzeniem, certyfikaty umiejętności zawodowych mogą być przyznawane przez: towarzystwa naukowe o zasięgu krajowym, prowadzące działalność naukową co najmniej przez 5 lat lub państwowe instytuty badawcze, uczestniczące w systemie ochrony zdrowia. Ale zanim to zrobią, muszą sporządzić regulamin organizacji i prowadzenia certyfikacji w zakresie danej umiejętności zawodowej. Wcześniej wskazany przez ministra zdrowia instytut badawczy musiał opracować minimalne standardy obejmujące zagadnienia, na podstawie których będzie prowadzona certyfikacja danej umiejętności zawodowej. W przypadku PSI te dokumenty były gotowe praktycznie od kilku lat, ponieważ Stowarzyszenie przygotowywało się do tego i oczekiwało, że w końcu będzie możliwość prawna wystawiania certyfikatów umiejętności zawodowych.
PSI może wydawać certyfikaty
– PSI zostało wpisane do rejestru pod numerem 3/UZ/ LEK/2024. Możemy wdrożyć egzaminowanie kandydatów ubiegających się o certyfikowanie swoich kompetencji w zakresie implantologii stomatologicznej – poinformował dr n. med. Andrzej Szwarczyński, M.Sc., prezes PSI.
Warto zwrócić uwagę, że PSI otrzymało wpis nr 3, czyli jest jednym z pierwszych polskich towarzystw naukowych, które otrzymały taką możliwość.
– Umiejętność w zakresie implantologii stomatologicznej jest najwyższym poziomem uznania kwalifikacji zawodowej lekarza dentysty w Polsce, zatem, aby móc się o nią ubiegać, kandydaci będą musieli udokumentować swoje dotychczasowe wykształcenie oraz doświadczenie w zakresie leczenia metodami implantologicznymi. Pierwszy egzamin, uprawniający do zdobycia certyfikatu umiejętności zawodowej w zakresie implantologii stomatologicznej, odbędzie się 16 stycznia 2025 r., podczas 13. Kongresu PSI w Poznaniu – kontynuował dr n. med. Andrzej Szwarczyński.
Aby uzyskać umiejętność w zakresie implantologii stomatologicznej trzeba zdać egzamin, który odbywa się raz na rok. Koszt egzaminu to 15 tys. zł.
Jak zdać egzamin?
Egzamin składa się z części pisemnej (testu) oraz części ustnej. Egzamin pisemny, składany w obecności Komisji Egzaminacyjnej, polega na zaliczeniu testu jednokrotnego wyboru (70 proc./100 proc) z zakresu implantologii stomatologicznej. Egzamin ustny przed Komisją Egzaminacyjną polega na obronie planu i sposobu przeprowadzenia leczenia pacjenta według przygotowanej wcześniej prezentacji 10 przypadków.
Jednak, aby móc aplikować o możliwość zdawania egzaminu, trzeba spełnić kilka warunków. Otóż, przede wszystkim zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 13 czerwca 2023 w sprawie umiejętności zawodowych lekarzy i lekarzy dentystów, do egzaminu umiejętności implantologicznej może przystąpić lekarz dentysta posiadający prawo wykonywania zawodu na terenie Rzeczypospolitej Polskiej przynajmniej od 5 lat i posiadający udokumentowany dorobek zawodowy od przynajmniej trzech lat. Ponadto trzeba zdobyć co najmniej 30 punktów kwalifikujących. Przyznawane one są za posiadanie specjalizacji, ukończenie szkoleń czy publikację artykułów naukowych. Kolejne wymaganie, to udokumentowane co najmniej 25 przypadków leczenia implantologicznego z 5-letnią obserwacją od zakończenia leczenia. Zatem, tych wymagań jest naprawdę dużo.
PUNKTY KWALIFIKUJĄCE DO EGZAMINU PRZYZNAWANE SĄ ZA:
Maksymalna możliwa liczba punktów, kwalifikujących do zdawania egzaminu umiejętności implantologicznej – 80. Bezwzględnie wymagana liczba punktów – 30. |
Lekarz bez umiejętności
Skoro można już zdobywać umiejętność z zakresu leczenia implantologicznego, to kwestią zasadniczą jest pytanie – czy brak certyfikatu umiejętności zawodowych będzie powodował negatywne konsekwencje dla lekarza dentysty lub czy będzie ograniczał go w pracy?
Skoro umiejętność z zakresu implantologii stomatologicznej może nabyć lekarz dentysta posiadający prawo wykonywania zawodu i co najmniej 5-letni staż pracy w zawodzie, to może pojawić się nadgorliwa interpretacja, prowadząca do wniosku, że lekarz dentysta posiadający prawo wykonywania zawodu przez 5 lat nie powinien lub nie może wykonywać zabiegów implantologicznych. Czy naprawdę nie może w tym zakresie praktykować?
Odpowiedzią na to pytanie są warunki przystąpienia do egzaminu certyfikującego. Wymagane jest bowiem doświadczenie implantologiczne i to co najmniej 5-letnie. Przecież lekarz przystępując do egzaminu musi przedstawić komisji co najmniej 25 różnych przypadków leczenia implantologicznego. Gdy zagłębimy się w regulamin egzaminu, to zauważymy, że komisja wymaga sporego doświadczenia. W wykazie udokumentowanych zabiegów, przygotowanych do przedstawienia podczas egzaminu, są takie uzupełnienia implantologiczne jak:
- brak pojedynczy (4 przypadki) po 1 przypadku: implantacja odroczona, natychmiastowa, w odcinku siekaczy i bocznym;
- brak skrzydłowy (4 przypadki) po 2 przypadki w łuku górnym i dolnym;
- braki wielomiejscowe lub rozległe rekonstrukcje (2 przypadki) po 1 w łuku górnym i dolnym;
- bezzębie (8 przypadków) w łuku górnym (po 2 przypadki rekonstrukcji stałej i ruchomej) i dolnym (po 2 przypadku rekonstrukcji stałej i ruchomej);
- implantacja z zabiegiem okołoimplantacyjnym tkanki twardej (3 przypadki);
- zabieg augmentacji tkanki twardej przed implantacją (2 przypadki) (SL, GBR, blok) i następowe leczenie implantoprotetyczne;
- zabieg rekonstrukcyjny/korekcyjny tkanki miękkiej (przed, około lub po implantacji) (2 przypadki)
- zakończone leczenie implantoprotetyczne;
- periimplantitis (3 przypadki);
- leczenie naprawcze po eksplantacji lub utracie wszczepu (2 przypadki).
Skoro te wszystkie przypadki lekarz musi przedstawić przed przystąpieniem do egzaminu, to oczywistym jest, że powinien mieć duże doświadczenia jako lekarz prowadzący leczenie implantologiczne.
Zatem wniosek jest oczywisty – brak certyfikatu umiejętności w zakresie implantologii stomatologicznej nie jest przeszkodą w prowadzeniu leczenia implantologicznego. Przepisy wprowadzające uzyskanie certyfikatu umiejętności są stworzone na wzór przepisów dotyczących specjalizacji. Większość lekarzy dentystów pracuje, wykonując świadczenia medyczne, nie posiadając żadnej specjalizacji. Wynika to z wielu czynników, jednak najczęstszym jest brak miejsc na specjalizacjach. Mimo braku specjalizacji lekarze dentyści i tak wykonują: leczenie endodontyczne, zabiegi chirurgiczne i wiele innych procedur, które objęte są szkoleniem specjalizacyjnym. Nie jest to zabronione, ponieważ być nie może. Prawo wykonywania zawodu lekarza dentysty nie jest ograniczane w żaden sposób i daje umocowanie do wykonywania wszelkich czynności leczniczych w granicach posiadanego prawa.
Inne umiejętności
Na ministerialnej liście jest 57 umiejętności medycznych, kilka z nich w szczególny sposób dotyczy stomatologii. Podstawowe umiejętności przeznaczone dla lekarza dentysty to implantologia stomatologiczna (kod 019), radiologia szczękowo-twarzowa (kod 046) oraz medycyna estetyczno-naprawcza (kod 028). Na razie nie ma instytucji certyfikujących umiejętności lekarzy dentystów w pozostałych specjalnościach.
Co to są umiejętności?
Umiejętnościami zawodowymi określa się nabywanie umiejętności z zakresu danej dziedziny medycyny albo kilku dziedzin medycyny, lub będące umiejętnościami udzielania określonych świadczeń zdrowotnych. Posiadanie umiejętności z danej dziedziny nie jest konieczne, aby dane zabiegi wykonywać. Są formą rozwoju lekarza na jego drodze naukowej, ale w niektórych przypadkach, szczególnie tych prawnych, posiadanie umiejętności może okazać się kluczowe.
Autor: mgr inż Piotr Szymański
Absolwent Politechniki Warszawskiej. Dziennikarz. Redaktor naczelny magazynu Nowy Gabinet Stomatologiczny.
Artykuł opublikowany w numerze 4/2024 magazynu Nowy Gabinet Stomatologiczny. Zobacz pełny spis treści. Dowiedz się więcej - Nowy Gabinet Stomatologiczny.
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" -zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.