W codziennej praktyce można spotkać się z wieloma nietypowymi sytuacjami, należy jednak pamiętać, że to na lekarzach ciąży odpowiedzialność za podejmowane decyzje.

Liczba procedur i standardów, które musi spełnić gabinet stomatologiczny może przyprawić o… ból zęba. Trzeba pamiętać, że na lekarzu dentyście oprócz opracowania szczegółowych procedur postępowania ciążą również obowiązki w zakresie zapobiegania chorobom zakaźnym, obowiązki statystyczne i wiele innych.

Jak się zabrać za wdrożenie systemu informatycznego w gabinecie? Dlaczego informatyzacja w służbie zdrowia idzie tak opornie? Czy jest szansa, żeby w ogóle ten projekt się udał?

Choroba nowotworowa w jamie ustnej. Pacjentka lat 85, będąca pod moją stałą opieką od 1990 r., zgłosiła się w czerwcu 2011 r. z powodu bólu i krwawienia dziąseł w okolicy siekaczy dolnych. Skarżyła się, że ból uniemożliwia jej jedzenie i szczotkowanie zębów.

W cyklu „PRZEGLĄD NAUKI OKIEM ŁUKASIKA” publikujemy streszczenia najciekawszych prac naukowych opublikowanych ostatnio na łamach zagranicznej prasy stomatologicznej. Przeglądu dokonuje lek. dent. Tomasz Łukasik.

Przewidywalność przebiegu leczenia jest cechą najbardziej pożądaną przez lekarzy dentystów jak i samych pacjentów. Nie zawsze można przewidzieć wszystkie komplikacje śród i pozabiegowe, jednak praca lekarza winna zawsze cechować się najwyższą starannością w osiągnięciu możliwie jak najlepszego efektu leczniczego. Przewidywalność w jakiejkolwiek dziedzinie można osiągnąć na etapie planowania wykonywanych procedur. Sytuacja ma się podobnie w dziedzinie chirurgii stomatologicznej i implantologii, gdzie prawidłowe planowanie jest początkiem leczenia implantoprotetycznego.

W pierwszym etapie oprogramowanie Slicer wykorzystywano do budowy modeli anatomicznych, w których niewielkie, a istotne szczegóły były łatwiejsze do identyfikacji. Następnie używano oprogramowania do wizualizacji nerek, szczególnie guzów nerek w celu dokładnego zaplanowania zabiegów chirurgicznych. Oprogramowanie Slicer, doskonale nadaje się do wizualizacji 3D systemu naczyniowego, systemu płucnego, kostnego i struktury narządów miękkich.

Procedura planowania estetycznego z wykorzystaniem pratformy Smylist, w przypadkach stabilizacji nowej, bardziej efektywnej relacji centralnej żuchwy. Planowanie estetyczne to obecnie bardzo ważny element w każdej kompleksowej rehabilitacji protetycznej. Wymagania naszych pacjentów stale rosną, co znacząco wpływa na wzrost stopnia trudności naszej pracy, jednocześnie wymuszając niespotykaną dotąd perfekcję.

Ostatnio pisałem o MIP, CO i CR, aby każdy mógł wyrobić sobie o nich zdanie. Ale to tylko jeden kawałek z „okluzyjnego” tortu. Kolejnym, i to całkiem sporym, kawałkiem są mięśnie i więzadła. Jeżeli chodzi o więzadła: najważniejsze informacje, co należy zapamiętać, to fakt, że nie są one rozciągliwe. Działają trochę jak pasy bezpieczeństwa w samochodzie. Mam wrażenie, że są bardzo często niedoceniane, zwłaszcza kiedy mówimy o TMJ disorders.

Badanie i ocena kości odgrywa kluczową rolę w procesie planowania i przeprowadzania zabiegów implantologicznych w stomatologii. Obecne stosowane metody analizy jakościowej stanu kości przy użyciu CBCT wyrażone są we względnych jednostkach Hounsfielda (HU). Klasyfikację kości opartą na proporcjach kości zbitej do gąbczastej w korelacji z jednostkami HU zaproponował w 1993 r. Misch. Przyjęte oznaczenia od D1 do D4 stały się podstawową klasyfikacją kości stosowaną przez implantologów mimo iż nie są im przypisane zarówno w ich granicach, jak i wewnątrz ich obszarów żadne uznane fizyczne jednostki miary.

Właściciele gabinetów dentystycznych mogą odetchnąć z ulgą. Sejm RP uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy - Prawo Atomowe oraz ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Wynika z niej, że pracownie RTG do zdjęć wewnątrzustnych nie będą podlegały audytom klinicznym zewnętrznym i nie będą musiały zatrudniać inspektora ochrony radiologicznej.

Na placówkach wykonujących diagnostykę obrazową spoczywa obowiązek kontroli sprzętu radiologicznego, którym się posługują. Promieniowanie jonizujące stanowi rzeczywiste i potencjalne zagrożenie. Dlatego kluczowe jest przestrzeganie przepisów prawa atomowego, którego celem jest stworzenie bezpiecznego systemu wykorzystywania tego rodzaju energii.

Obliczono, że przy dobrej staranności mycia szczoteczką manualną wykonujemy ok. 600 ruchów na minutę (częstotliwość – ok.10 Hz). Szczoteczka elektryczna, obrotowa, w tym samym czasie wykonuje do 10 000 ruchów oscylacyjnych i 40 000 pulsacyjnych (ok. 667 Hz). Szczoteczka soniczna porusza się z prędkością do 48 000 ruchów na minutę (np. Seysso Professional) oraz wykonuje do 96 000 drgań na minutę (1600 Hz). Liderem w ilości drgań jest jednak szczoteczka ultradźwiękowa (np. Megasonex, Emmi-Dental), która pracuje z częstotliwością 1600000 Hz [12].

Choroby jamy ustnej mogą być uważane za główny problem zdrowia publicznego i są zaliczane do najpowszechniejszych chorób przewlekłych, które dotykają ludzkość. Przy tym, ze względu na koszty leczenia, w wielu krajach są one czwartą najdroższą chorobą. Ostatnie badania sugerują na istotny związek między przewlekłymi infekcjami w obrębie zębów i jamy ustnej oraz ogólnoustrojowymi problemami zdrowotnymi, takimi jak  niska masa urodzeniowa, choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca i przewlekła obturacyjna choroba płuc.

W ubiegłym roku w samych Stanach Zjednoczonych wartość sprzedaży pasty do zębów wyniosła około 3,058 mld. dol., plasując się na 8. pozycji w rankingu najczęściej kupowanych produktów leczniczych i pielęgnacyjnych, tuż po witaminach, mydle, środkach na przeziębienie, lekach przeciwbólowych, produktach na odchudzanie, chroniących skórę i lekach na przewód pokarmowy.

Biomateriały w stomatologii. Biomateriał to substancja lub materiał, z którego wytwarzane są określone struktury, urządzenia lub ich elementy mające bezpośredni kontakt z tkankami organizmu. Jednak nie powinny one oddziaływać na organizm. Materiały stomatologiczne umieszczane w jamie ustnej pacjenta są zaliczane do grupy biomateriałów. Dlatego podlegają odpowiednim regulacjom prawnym, a w większości krajów mogą być używane tylko te wyroby, które pozytywnie przeszły odpowiedni proces dopuszczenia do użytkowania.

Od kilku lat można zaobserwować nowe sposoby tworzenia materiałów stomatologicznych. Do tej pory producenci skupiali swoją uwagę na właściwościach mechanicznych materiałów. W kolejnych latach dominowała estetyka. Produkowano materiały kompozytowe w wielu, nawet 30 kolorach i przeziernościach. W ostatnich latach producenci stawiają na właściwości bioaktywne materiałów kompozytowych.

Obecnie wszczepienie implantu to jeden ze standardowych procesów leczenia. Implanty najczęściej wykonane są z tytanu lub jego stopów. Odznaczają się wieloma zaletami, takimi jak: dobre właściwości mechaniczne, biozgodność oraz udokumentowanym długoletnim sukcesem klinicznym. Wadą tego materiału jest jednak jego kolor - metaliczno szary.

Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego może wystąpić w każdym miejscu i czasie, również w gabinecie lekarskim lub innym pomieszczeniu ośrodka medycznego. Stan nagłego zagrożenia zdrowotnego definiowany jest jako stan polegający na nagłym lub przewidywanym w krótkim czasie pojawieniu się objawów pogarszania zdrowia, którego bezpośrednim następstwem może być poważne uszkodzenie funkcji organizmu lub uszkodzenie ciała lub utrata życia, wymagający podjęcia natychmiastowych medycznych czynności ratunkowych i leczenia. Może on dotyczyć każdego, pacjenta, personelu lub osoby towarzyszącej pacjentowi.

Ponad 120 lat temu został wynaleziony kwas acetylosalicylowy, potocznie nazywany aspiryną - lek, który do dziś cieszy się ogromną popularnością. Każdego dnia tysiące ludzi na świecie sięgają po niego przy pierwszych objawach przeziębienia i w ramach profilaktyki powikłań krążeniowych [1].

Pacjent stomatologiczny z astmą na każdej wizycie powinien mieć ze sobą skuteczny lek do przerywania napadu. Badanie i leczenie stomatologiczne należy przeprowadzać w pozycji preferowanej przez pacjenta – najczęściej siedzącej, co zwiększa komfort przy oddychaniu.

Zgodnie z nowym raportem, przewiduje się, że światowy rynek medycyny estetycznej osiągnie wartość 17,07 mld dol. do 2023 r. podczas gdy w zeszłym roku był szacowany na 10,30 mld dol. [1]. Roczna stopa wzrostu to 10,6%. Równocześnie rośnie zainteresowanie Polaków zabiegami medycyny estetycznej z użyciem kwasu hialuronowego oraz botoksu. Obecnie korzysta z nich 600 tysięcy osób. Aż 96% użytkowników jest zadowolonych z efektów zabiegów, a 88% myśli o poddaniu się kolejnym takim zabiegom.

Jakie są możliwości i ograniczenia edukacji z zakresu medycyny estetycznej dla lekarzy dentystów. W grudniu 2016 r. Naczelna Izba Lekarska opublikowała raport z badania lekarzy dentystów. W ciągu roku 2015 respondenci najczęściej doskonalili się dzięki literaturze fachowej oraz wymianie doświadczeń z innymi lekarzami (85%). Niemal równie częste było zdobywanie wiedzy za pomocą Internetu (portale, fora, artykuły) - 76%. Ze sformalizowanych form doskonalenia zawodowego (kursów, szkoleń, konferencji, e-learningu) skorzystało 88% lekarzy.

Obecnie większość metod leczenia i odmładzania skóry opracowywana jest tak, aby minimalizować okres rekonwalescencji, skracać ilość sesji zabiegowych i maksymalizować efekty. Ponadto dużą wagę przywiązuje się do tego, aby zamierzone efekty estetyczne uzyskiwać w sposób jak najbardziej naturalny, poprzez stymulowanie organizmu do samoregeneracji i oddziaływanie na jego procesy naprawcze już na poziomie komórkowym.

Ostatnia skuteczna broń w walce z drobnoustrojami. Profilaktyka zakażeń to największy priorytet współczesnego świata. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że w 2050 roku zakażenia drobnoustrojami opornymi na antybiotyki będą stanowiły najczęstszą przyczynę śmierci ludzi na świecie. W obliczu takiego zagrożenia należy uważnie przyjrzeć się stosowanym procedurom higienicznym, których podstawowym celem powinna być ochrona pacjenta przed zakażeniami.

Pacjenci oraz personel medyczny mogą być wystawieni na bezpośredni kontakt z różnego typu mikroorganizmami w krwi lub ślinie pacjenta. Do najgroźniejszych z nich należą wirusy żółtaczki typu B (hepatitis B, HBV), typu C (hepatitis C, HCV), wirusy opryszki typu 1 lub 2, wirusy AIDS (human immunodeficiency virus HIV), prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis), gronkowce (staphylococci) i paciorkowcestreptococci. Zatem w jaki sposób i czym skutecznie dezynfekować narzędzia, powierzchnię czy tkanki pacjenta?

Dokumentacja i kontrola procesu dekontaminacji często wiążą się z pracą papierkową, więc z czynnością rozumianą jako biurokratyczno-zbędna. Lecz dokumentacja i kontrola procesu to nie tylko spełnienie wytycznych ośrodków referencyjnych – to ważne zabezpieczenie w przypadku roszczeń rzekomo zakażonego pacjenta. Każda placówka medyczna (w tym kliniki stomatologiczne) powinna reprocesować instrumenty wielokrotnego użytku według aktualnej wiedzy medycznej, aby zminimalizować ryzyko infekcji - dla pacjentów, dla personelu, ale także dla lekarza.

Rozwój obecnego świata zależy od trzech obszarów: informatyki, inżynierii biomedycznej i inżynierii materiałowej.Te trzy wzajemnie przenikające się obszary będą dyktować nam warunki, w jakich najbliższych latach będziemy żyć. W przypadku biotechnologii, urządzenia będą wyznaczały nam również możliwości skuteczniejszego leczenia, także w przypadku stomatologii.

O koferdamie zapewne słyszeli już wszyscy dentyści. Szczególnie modny stał się on w ostatnich 15 latach. Jednak pomysł izolacji zębów z zastosowaniem gumowej membrany w stomatologii nie jest odkryciem XXI wieku. Po raz pierwszy wpadł na taki pomysł amerykański dentysta z Nowego Jorku – Sanford Christie Barnum – w roku 1864.

Na targach IDS w marcu tego roku firma Tokuyama przedstawiła materiał kompozytowy o nazwie Omnichroma. Jest on dostępny w dwóch kolorach: opakerowym i kolorze uniwersalnym. Według producenta możliwe jest użycie jednego koloru w 90% przypadków klinicznych zamiast całej gamy kolorów. Dodatkowo z informacji uzyskanych od wytwórcy wiadomo, że materiał ten wykorzystuje technologię kolorów strukturalnych.

Od 1 stycznia 2020 roku, wszyscy lekarze, niezależnie czy prowadzą dokumentację elektroniczną czy nie, muszą być zalogowani do systemu P1. W systemie tym zostanie wygenerowany certyfikat, który umożliwi będzie wystawianie e-recept. Przypomnijmy, że od 1 stycznia 2020 roku, recepty będą wystawiane tylko elektronicznie.

NA PYTANIA PRZYSŁANE do redakcji Nowego Gabinetu Stomatologicznego, dotyczące wprowadzenia e-dokumentacji do gabinetów lekarskich, odpowiada Grzegorz Żyjewski, niezależny specjalista do spraw systemów informatycznych.

Strona internetowa to wizytówka gabinetu stomatologicznego, miejsce do publikowania informacji na temat świadczonych usług, danych kontaktowych oraz możliwość rejestracji on-line. Przy placówkach publicznych jest to również BIP. Strona internetowa nie jest reklamą, choć w niektórych przypadkach takie znamiona może mieć.

Aby spełnić wymogi aktualnie obowiązującego Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2019 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą, należy zwrócić uwagę nie tylko na wydzielenie określonych pomieszczeń oraz funkcjonalne ich rozplanowanie, ale także na zastosowanie w nich odpowiednich materiałów wykończeniowych. Zgodnie z Rozporządzeniem, podłogi muszą być wykonane z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję. Także połączenie ścian z podłogami powinno pozwalać na jego mycie i dezynfekcję. Wymagania te nie dotyczą pomieszczeń administracyjnych i socjalnych.

Każdy, kto szukał lokalu odpowiedniego do prowadzenia w nim działalności leczniczej, wie, jak trudno znaleźć taki, który spełniałby stawiane mu wymagania. Musi on odpowiadać wszystkim parametrom określonym w przepisach, rozporządzeniach i normach lub umożliwiać dostosowanie go do określonych w nich warunków. Ważne, aby lokal dawał możliwość wyposażenia go we wszystkie niezbędne instalacje i wykonania ich w sposób określony przepisami.

Pięć lat temu na warszawskiej Białołęce powstała pierwsza placówka Centrum Ortodontycznego Rock Your Smile. Stale rosnąca liczba pacjentów sprawiła, że otwarte zostały kolejne ambulatoria w innych dzielnicach Warszawy. Teraz inwestor postanowił rozszerzyć swoją działalność poza stolicę i stworzył poznański oddział firmy.