Formy opodatkowania lekarzy dentystów

W jakiej formie prowadzić działalność leczniczą?

Aby założyć praktykę zawodową, lekarz dentysta musi ją wykonywać osobiście. Praktyka zawodowa dentysty może przybrać formę indywidualnej praktyki dentystycznej, specjalistycznej praktyki dentystycznej w zakresie zdobytej specjalizacji, praktyki indywidualnej lub specjalistycznej wyłącznie w ramach podmiotu leczniczego na podstawie umowy cywilnoprawnej bądź kontraktowej. Możliwe jest również prowadzenie grupowej praktyki dentystycznej w formie spółki cywilnej, jawnej lub partnerskiej.

Zgodnie z ustawą o działalności leczniczej, podmiotami leczniczymi mogą być przedsiębiorcy (w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców), samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, jednostki budżetowe, instytuty badawcze oraz fundacje i stowarzyszenia, których cele statutowe obejmują zadania z zakresu ochrony zdrowia. Działalność leczniczą mogą także prowadzić jednostki organizacyjne stowarzyszeń posiadających osobowość prawną, osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów o stosunku państwa do Kościoła Katolickiego, innych kościołów i związków wyznaniowych oraz jednostki wojskowe wykonujące działalność leczniczą.

Praktyka zawodowa – możliwe formy prawne

Indywidualną praktykę zawodową lekarz dentysta może prowadzić jedynie jako jednoosobową działalność gospodarczą, natomiast grupowa praktyka zawodowa może funkcjonować w formie spółki jawnej, cywilnej lub partnerskiej. W tej formie świadczenia zdrowotne mogą udzielać jedynie lekarze będący wspólnikami lub partnerami w spółce.

Podmiot leczniczy – możliwe formy prawne

Podmiot leczniczy może prowadzić działalność w formie jednoosobowej działalności gospodarczej, spółki z ograniczoną o odpowiedzialnością (z o.o.), spółki cywilnej, akcyjnej, jawnej, partnerskiej, komandytowej lub komandytowo- akcyjnej. W myśl przepisów, każdy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w dopuszczonych przez prawo formach może zostać podmiotem leczniczym. W przypadku spółki partnerskiej konieczne jest, aby partnerami były osoby uprawnione do wykonywania wolnych zawodów, takich jak lekarz, lekarz dentysta, pielęgniarka czy położna (art. 88 Kodeksu spółek handlowych).

Prowadzenie działalności leczniczej lub praktyki zawodowej

Aby założyć praktykę zawodową lub podmiot leczniczy, należy dokonać wpisu do rejestru podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Rejestr praktyk zawodowych prowadzi właściwa Okręgowa Rada Lekarska, natomiast w przypadku podmiotów leczniczych organem rejestrowym jest wojewoda odpowiedni dla siedziby lub miejsca zamieszkania prowadzącego działalność. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej bierze się pod uwagę adres zamieszkania właściciela, a dla spółek – adres siedziby określony w umowie spółki. Złożenie wniosku do rejestru wiąże się z koniecznością opłaty.

Prowadzenie praktyki zawodowej wymaga spełnienia określonych wymogów. Lekarz musi posiadać prawo do wykonywania zawodu i nie być zawieszonym ani ograniczonym w wykonywaniu czynności medycznych. Musi dysponować odpowiednim pomieszczeniem spełniającym wymogi sanitarne, przestrzenne i instalacyjne oraz posiadać umowę ubezpieczenia OC z minimalną sumą 75 tys. euro na jedno zdarzenie i 350 tys. euro na wszystkie zdarzenia. Konieczne jest także dokonanie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Zatrudnianie personelu

Podmiot leczniczy może zatrudniać lekarzy świadczących usługi medyczne oraz personel pomocniczy, jak również współpracować z lekarzami prowadzącymi indywidualne lub grupowe praktyki zawodowe. Lekarz prowadzący indywidualną praktykę lekarską może zatrudniać jedynie osoby niebędące lekarzami (np. pielęgniarkę, asystenta, rejestratora, technika). Zatrudnienie innego lekarza jest możliwe tylko w przypadku, gdy jest to konieczne dla odbycia stażu podyplomowego lub szkolenia specjalizacyjnego.

Wybór optymalnej formy opodatkowania

W przypadku indywidualnej praktyki dentystycznej można wybrać jedną z trzech form opodatkowania: ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, opodatkowanie wg skali podatkowej, podatek liniowy. Przyjrzymy się plusom i minusom każdej z tej opcji.

Tab. 1. Praktyka zawodowa versus podmiot leczniczy – zestawienie

Opodatkowanie na zasadach ogólnych, zgodnie ze skalą podatkową

Opodatkowanie na zasadach ogólnych to podstawowa forma opodatkowania działalności gospodarczej. Podatek obliczany jest według skali podatkowej, która wzrasta wraz ze wzrostem dochodów. Ta forma jest dostępna dla wszystkich podatników, niezależnie od rodzaju i wielkości ich działalności. Przedsiębiorcy korzystający z tej opcji mają kwotę wolną od podatku w wysokości 30 tys. zł rocznie. Oznacza to, że podatek dochodowy zaczyna się płacić dopiero po przekroczeniu tej kwoty.

Dla dochodów do 120 tys. zł rocznie obowiązuje stawka 12 proc., przy czym podatek można obliczyć według wzoru: dochód × 12 proc. – 3600 zł = podatek.

Po przekroczeniu 120 tys. zł rocznego dochodu należy zapłacić 32 proc. podatku od nadwyżki ponad ten próg, co oblicza się według wzoru: 32 proc. × nadwyżka ponad 120 tys. zł + 10 800 zł = podatek.

Jeśli przedsiębiorca nie wybierze innej formy opodatkowania, jego dochody będą automatycznie opodatkowane na zasadach ogólnych. Oznacza to, że opodatkowaniu podlega dochód, czyli różnica między przychodami a kosztami. W przychodach podatkowych uwzględnia się kwoty należne za wykonane usługi, a w kosztach – wydatki związane z działalnością, takie jak wynajem lokalu, zakup sprzętu czy leasing samochodu. Koszty prywatne, takie jak wakacje, nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu, co oznacza, że nie pomniejszą kwoty podatku do zapłaty.

Ważne, aby pamiętać, że jeśli przedsiębiorca jest zatrudniony na umowie o pracę lub cywilnoprawnej (np. zlecenie, dzieło), dochody z zatrudnienia będą sumowane z dochodami z działalności gospodarczej, co może powodować szybkie przekroczenie progu 120 tys. zł rocznie i opodatkowanie nadwyżki według stawki 32 proc.

Przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych istnieje możliwość wspólnego rozliczenia z małżonkiem, co pozwala podnieść kwotę wolną od podatku do 60 tys. zł. Opcja ta jest korzystna, gdy małżonek osiąga niskie lub żadne dochody.

Podatek liniowy

Podatek liniowy, o stałej stawce 19 proc., jest wybierany przez przedsiębiorców osiągających roczny dochód przekraczający 120 tys. zł. Można z niego skorzystać od początku działalności lub zmienić formę opodatkowania na liniową w kolejnym roku. Podobnie jak przy opodatkowaniu ogólnym, opodatkowaniu podlega różnica między przychodami a kosztami.

Jeśli przedsiębiorca uzyskuje przychody z usług świadczonych na rzecz obecnego lub byłego pracodawcy, tracąc w ten sposób prawo do podatku liniowego, podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych za cały rok. Sytuacja ta może skutkować obowiązkiem dopłaty wyższego podatku.

Podatek liniowy jest wybierany przez przedsiębiorców prowadzących działalność na większą skalę, zatrudniających pracowników, ponoszących wydatki na wynajem lokalu czy też na zakup/ leasing sprzętu medycznego. Przedsiębiorca ponoszący wysokie koszty, ale zarazem osiągający dochody (zyski) liczone w setkach tysięcy lub milionach złotych rocznie, nie ma możliwości wyboru innej bardziej opłacalnej formy opodatkowania, jeżeli chce prowadzić działalność samodzielnie lub w ramach spółki cywilnej, czy też jawnej.

Ryczałt

Ryczałt ewidencjonowany jest uproszczoną formą opodatkowania działalności gospodarczej. Zasadniczą różnicą w porównaniu do dwóch poprzednich form opodatkowania jest to, że ryczałt płaci się od przychodu, a nie od dochodu. Innymi słowy, podatek jest liczony od kwoty wystawianych przez przedsiębiorcę faktur/ rachunków. Jeżeli więc wystawisz fakturę/rachunek na 5 tys. zł (pomijamy VAT), to wtedy od tej właśnie kwoty 5 tys. zł będzie liczony podatek. W przypadku tej formy opodatkowania ponoszone wydatki nie mają wpływu na wysokość płaconego podatku, czyli nie odlicza się żadnych kosztów od przychodu.

Konstrukcja ryczałtu sprawia, że kluczową kwestią jest wysokość stawki podatkowej. Stawki ryczałtu zależą od rodzaju działalności i wynoszą od 2 proc. do 17 proc. Dla branży medycznej, świadczącej usługi w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86), obowiązuje preferencyjna stawka 14 proc. Warunkiem jest, by roczny przychód nie przekraczał 2 mln euro.

Czasami są wątpliwości, czy określone usługi mieszczą się w dziale PKWiU 86, ale przedsiębiorca ma możliwość wystąpienia z wnioskiem o klasyfikację swoich usług do Głównego Urzędu Statystycznego.

Podobnie jak w podatku liniowym, nie można korzystać z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, jeśli w ramach działalności gospodarczej będą sprzedawane towary lub świadczone usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Wyłączenie dotyczy sytuacji, kiedy zakres sprzedawanych towarów bądź świadczonych usług jest taki sam jak zakres czynności wykonywanych w ramach umowy o pracę w danym lub poprzednim roku podatkowym.

Ryczałt ewidencjonowany jest w branży medycznej najpopularniejszą formą opodatkowania indywidualnych przedsiębiorców. Stanowi idealne rozwiązanie w przypadku osób, które świadczą swoje usługi na rzecz szpitali, klinik, przychodni i w konsekwencji nie ponoszą kosztów zatrudnienia pracowników, najmu lokalu itp. Dodatkowo ryczałt upraszcza ewidencję księgową. Decyzję o wyborze formy opodatkowania należy podjąć na początku roku (do 20 lutego), składając odpowiednie oświadczenie w urzędzie skarbowym lub przez CEIDG.

Opodatkowanie podmiotów leczniczych

Forma opodatkowania podmiotu leczniczego zależy od jego struktury prawnej. Przychody podmiotów działających jako jednoosobowa działalność, spółka cywilna, jawna lub partnerska są opodatkowane według ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast spółki komandytowe, komandytowo-akcyjne, z o.o. oraz akcyjne podlegają podatkowi dochodowemu od osób prawnych.

Autor: SYLWIA KUC

Założycielka Kancelarii Medicaltax Sp. z o.o., specjalizująca się w obsłudze księgowej lekarzy dentystów. Wieloletnia główna księgowa oraz praktyk z ponad 18-letnim stażem. Branża medyczna jest jej znana od początku kariery zawodowej. Przeszła przez wszystkie stanowiska w obszarze księgowości i finansów. W swoim dorobku zawodowym posiada okres prowadzenia szkoleń z tematyki zakładania działalności i prowadzenia ksiąg podatkowych. Jako ekspert branży podatkowej dostrzega ogromną zmienność ram prawnych określających prawidłowość wykonywania zawodu księgowej. Dlatego też zależy jej na możliwości stałego podnoszenia kwalifikacji, aby poziom jej kompetencji był adekwatny do aktualnych wymogów – kreowanych zarówno przez prawo, jak i przez sposób ukształtowania struktur finansowych oraz administracyjnych podmiotu, którego sprawami podatkowo-finansowymi się zajmuje.

Medicaltax Sp. z o.o., https://medicaltax.pl/, tel.: 667 900 299