Wirusy zapalenia wątroby typu B i C, paciorkowce czy gronkowce, w tym lekooporne szczepy oporne na metycylinę, to tylko niektóre z patogenów chorobotwórczych, stanowiących zagrożenie dla personelu i pracowników gabinetów stomatologicznych. Jednym z podstawowych i najprostszych środków ochrony przed zakażeniami jest utrzymanie higieny na wysokim poziomie – tym bardziej że w przypadku zakażenia w gabinecie stomatolog ryzykuje odpowiedzialnością odszkodowawczą. Na jakie elementy warto zwrócić uwagę, żeby zapewnić bezpieczeństwo pacjentom i pracownikom?
W gabinetach stomatologicznych choroby zakaźne rozprzestrzeniają się trzema drogami: krwiopochodną, kontaktu bezpośredniego i powietrzno-kropelkową. Jedną z przyczyn zakażeń jest nieprzestrzeganie zasad higieny. Za utrzymanie gabinetu w należytym stanie sanitarno-epidemiologicznym odpowiada kierownik placówki, wyznaczony lekarz lub pracownik. Z przepisów wynika, że w przypadku zakażenia w gabinecie stomatolog ryzykuje odpowiedzialnością odszkodowawczą. Co to oznacza? W takich sytuacjach na rzecz pacjenta może zostać zasądzony m.in. zwrot kosztów leczenia choroby zakaźnej, rehabilitacji czy tzw. zadośćuczynienie za doznaną krzywdę[1].
Dbanie o higienę krokiem naprzód
Receptą na poprawę bezpieczeństwa jest utrzymanie higieny na wysokim poziomie m.in. poprzez przestrzeganie zasad higieny rąk oraz wzrost efektywności procesów sprzątania i dezynfekcji – elementów tworzących komplementarny system.
Pierwszy punkt to mycie rąk i ich higieniczna dezynfekcja. WHO wskazuje pięć momentów, w których powinny być wykonywane te procedury: przed i po kontakcie z pacjentem, po kontakcie z wydzielinami pacjenta i z powierzchniami, z którymi pacjent miał kontakt, oraz przed wykonaniem procedury wymagającej aseptyki[2]. Duże znaczenie w skuteczności procedury ma też jakość stosowanego preparatu do dezynfekcji. Profesjonalne środki odkażające, jak np. Velodes Gel, przechodzą m.in. laboratoryjne badania skuteczności i testy dermatologiczne.
Kolejnym krokiem dbałości o utrzymanie wysokiego poziomu higieny w gabinetach stomatologicznych powinno być opracowanie sposobu ich sprzątania i dezynfekcji. Dużą rolę odgrywa w tym kontekście ustalenie planu higieny. Zadanie ułatwia aplikacja „Czysty szpital – krok po kroku” z gotowymi rozwiązaniami.
W procesie utrzymania czystości najpierw należy skutecznie usunąć wszelkie zabrudzenia za pomocą profesjonalnych środków czyszczących, następnie – zastosować preparat dezynfekujący, żeby zabić pozostałe patogeny chorobotwórcze, uwzględniając specyfikę poszczególnych powierzchni. Do szybkiej dezynfekcji mniejszych powierzchni, np. lamp stomatologicznych czy foteli, stosuje się spraye działające maksymalnie po 30 sekundach, np. Velox Spray. Z kolei środki do dezynfekcji powierzchni dużych, np. podłóg, występują w formie bezalkoholowego koncentratu (np. Quatrodes Forte) rozcieńczanego w bardzo małych stężeniach z wodą.
Wszystkie narzędzia wielorazowego użytku mające stały kontakt z przerwanymi tkankami powinny być regularnie czyszczone, dezynfekowane i sterylizowane. Żaden z tych etapów nie może zostać pominięty. Dezynfekcję tych przedmiotów przeprowadzamy poprzez zanurzenie w płynie, np. gotowym środku Alodes N.
PSEUDODEZYNFEKCJI mówimy NIE
W procesie prawidłowej dezynfekcji – niezależnie od tego, czy odkażamy dłonie, powierzchnie czy narzędzia – dużą rolę odgrywa jakość stosowanego preparatu i szerokie spektrum działania bójczego. To właśnie te cechy są wyznacznikami bezpieczeństwa i skuteczności rozwiązań.
Jak najszersze spektrum działania środków do dezynfekcji to priorytet podczas tworzenia formuł preparatów profesjonalnych. Jednym z etapów ich komponowania są mikrobiologiczne badania laboratoryjne, dzięki którym możemy stwierdzić, że tworzony dezynfektant zabija np. wirusy wywołujące choroby WZW typu B czy AIDS. W ostatnich miesiącach sytuacja kryzysowa uwidoczniła, jak ważne są działania prewencyjne, oparte na bazie sprawdzonych i skutecznych rozwiązań higienicznych – mówi Waldemar Ferschke, wiceprezes spółki MEDISEPT, lekarz epidemiolog.
[1] Na podstawie przepisów, m.in. kodeks cywilny oraz ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.
[2] WHO, My Five Moments for Hand Hygiene. Concept, 2008, https://www.who.int/gpsc/tools/Manual_5_moments_Pakistan.pdf (dostęp: 18.03.2022).
REKLAMA
Artykuł opublikowany w numerze 3/2022 magazynu Nowy Gabinet Stomatologiczny. Zobacz pełny spis treści.
