Brytyjscy naukowcy z King’s College London oraz Imperial College London dokonali przełomowego odkrycia, które może zrewolucjonizować współczesną stomatologię regeneracyjną. Po raz pierwszy udało się wyhodować ludzki ząb w warunkach laboratoryjnych, wykorzystując ludzkie komórki macierzyste oraz specjalne czynniki sygnalizacyjne. To odkrycie otwiera drogę do przyszłego leczenia ubytków zębowych bez użycia implantów, poprzez biologiczną regenerację zębów w jamie ustnej pacjenta.
Naukowcy wyhodowali ząb z komórek macierzystych w warunkach laboratoryjnych.
Eksperyment może zrewolucjonizować leczenie ubytków zębowych i stanowi alternatywę dla implantów.
Trwają prace nad przeniesieniem technologii z laboratorium do praktyki klinicznej.
U ludzi odtworzenie zęba jest trudniejsze niż u zwierząt, ze względu na złożoność strukturalną i funkcjonalną zębów. W
drożenie technologii może potrwać wiele lat, ale jest to istotny krok w stronę biologicznej regeneracji zębów.
Ząb z laboratorium: jak wyglądał eksperyment?
Zespół badawczy z Londynu skupił się na odtworzeniu naturalnego środowiska, w którym zęby formują się w ludzkiej szczęce. W tym celu wykorzystano:
– komórki macierzyste pochodzenia ludzkiego,
– substancje umożliwiające komunikację międzykomórkową, które pobudzają komórki do różnicowania się w tkanki zębowe.
W efekcie doszło do uformowania w pełni rozwiniętej struktury zębowej, która przypomina ząb powstały w warunkach fizjologicznych. Jest to pierwsze tak zaawansowane podejście do biologicznego tworzenia zębów, które może potencjalnie zastąpić klasyczne implanty.
Dwa kierunki badań: hodowla w laboratorium czy regeneracja in situ?
Jak podkreśla Xuechen Zhang z King’s College London, naukowcy analizują obecnie dwa możliwe scenariusze wdrożenia technologii:
Hodowla zęba w laboratorium i jego przeszczepienie do jamy ustnej pacjenta.
Bezpośrednie wprowadzenie komórek macierzystych do miejsca ubytku zębowego, co pozwoliłoby na jego regenerację na miejscu.
Choć druga opcja wydaje się bardziej obiecująca z punktu widzenia praktyki klinicznej, niesie też więcej wyzwań związanych z kontrolą procesu różnicowania komórek i integracją z istniejącymi tkankami.
Czy zęby będą odrastać jak u gadów?
W przeciwieństwie do gadów i ryb, u ludzi zęby nie odrastają, ponieważ po wymianie uzębienia mlecznego na stałe, komórki macierzyste odpowiedzialne za ich regenerację zanikają. U zwierząt zdolność regeneracji zębów utrzymuje się przez całe życie, dzięki obecności aktywnych komórek macierzystych w jamie ustnej.
U ludzi dodatkowym wyzwaniem jest złożona struktura zębów i ich zróżnicowane funkcje – od cięcia po rozdrabnianie pokarmu. Odtworzenie tych funkcji biologicznie wymaga precyzyjnej kontroli wielu mechanizmów różnicowania komórek.
Implanty zębowe mogą odejść do historii?
Prof. Saoirse O’Toole z King’s College London podkreśla, że mimo ogromnego potencjału, wprowadzenie tej technologii do codziennej praktyki dentystycznej może zająć jeszcze wiele lat. Zanim leczenie z wykorzystaniem komórek macierzystych stanie się powszechnie dostępne, konieczne są dalsze badania kliniczne, testy bezpieczeństwa i opracowanie procedur terapeutycznych.
Na ten moment najważniejsze pozostaje profilaktyka – właściwa higiena jamy ustnej oraz dieta, które pozwalają uniknąć utraty zębów.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Przełom w stomatologii regeneracyjnej
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
