Prawo medyczne

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych, tylko  po wyrażeniu zgody przez pacjenta. Ustawa przewiduje tylko kilka wyjątków od tej reguły. W przypadku pacjentów małoletnich lub niezdolnych do świadomego wyrażenia zgody, udziela jej przedstawiciel ustawowy, a w przypadku braku przedstawiciela ustawowego – ewentualnie, jeżeli porozumienie z nim jest niemożliwe – sąd opiekuńczy.

Jak zwykle na początku roku, prezentujemy terminarz wszystkich niezbędnych obowiązków, które polskie prawo nakłada na lekarza stomatologa. Jako, że na naszych łamach wielokrotnie opisywaliśmy zagadnienia związane z wykonywaniem poszczególnych obowiązków, w tym roku prezentujemy tylko tabelki z datami i obowiązkami. Szczegółowe omówienie tych obowiązków znajduje się w pierwszych numerach Nowego Gabinetu Stomatologicznego z poprzednich lat.

W czerwcu bieżącego roku zmieniły się przepisy dotyczące tajemnicy lekarskiej. Warto sprawdzić, jakie nowe obowiązki na lekarza nakłada znowelizowane prawo. Tajemnica lekarska jest uregulowana w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Zgodnie z treścią art. 40. lekarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu.

W mediach co chwilę pojawiają się informacje o zleconych bądź przeprowadzonych kontrolach w placówkach systemu ochrony zdrowia. Czy lekarz takich kontroli powinien się obawiać?

Zawód Higienistki Stomatologicznej Powstał, By Pomóc W Pracy Dentyście. Czy obecnie obowiązujące w Polsce przepisy pozwalają na efektywną współpracę? Jakie zabiegi może wykonywać higienistka i w jakich warunkach? Czy lekarz dentysta może jej powierzać wykonanie niektórych prostych czynności?

Ministerstwo Zdrowia planuje zmiany w zasadach doskonalenia zawodowego lekarzy oraz lekarzy dentystów. Dotyczą zasad zdobywania punktów edukacyjnych. Za niektóre aktywności będzie więcej punktów, np. za napisanie artykułu do Nowego Gabinetu Stomatologicznego, ale znikną punkty za inne aktywności, np. za przynależność do towarzystwa naukowego.

Wszystkie osoby zatrudnione w gabinecie stomatologicznym powinny przejść przeszkolenie z zakresu BHP. Dotyczy to także właściciela gabinetu. Na szczęście szkolenie takie wykonuje się raz na kilka lat i można to zrobić przez… Internet. . Nie wywiązanie się z tego obowiązku przez pracodawcę jest wykroczeniem karanym przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP) karą grzywny w wysokości od 1000 do 2000 zł

Ból nieodłącznie kojarzy się z leczeniem zębów. Nad żadnym z lekarzy nie unosi się lęk, tak jak nad lekarzem dentystą. Dlatego też wielkim ułatwieniem w pracy stomatologa jest możliwość zastosowania środków znieczulających. Poprawiają one komfort leczenia pacjentowi oraz ułatwią pracę dentyście. Zazwyczaj pacjenci wybierają znieczulenie miejscowe, jako wystarczające do przeprowadzenia zabiegu. Jednak w ofertach gabinetów stomatologicznych funkcjonują również zabiegi w znieczuleniu ogólnym, stosowane w przypadkach gdy znieczulenie miejscowe nie jest wystarczające.

Ministerstwo Zdrowia przedstawiło projekt rozporządzenia w sprawie Szczegółowych kryteriów wyboru ofert na umowy z NFZ o udzielaniu świadczeń opieki zdrowotnej. Zawiera ono propozycję kryteriów wyboru ofert w poszczególnych rodzajach leczenia stomatologicznego. Nowe wymogi są bardzo rygorystyczne. Preferują duże podmioty lecznicze. Co z małymi jednostanowiskowymi gabinetami? Czy zdążą na czas zakupić wymagane oprogramowanie, sprzęty. 

Trwają prace legislacyjne nad projektem ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej oraz niektórych innych ustaw (ostatnia wersja projektu pochodzi z dnia 11 maja 2016 r.). Jednym z elementów nowelizacji ma być wprowadzenie pewnych modyfikacji w zakresie kontroli podmiotów wykonujących działalność leczniczą.

Do drzwi gabinetów stomatologicznych coraz częściej pukają rozmaite kontrole. Poczynając od organów rejestrowych, inspekcji pracy, inspekcji sanitarnej, a kończąc na kontroli skarbowej. Lekarze zamiast leczyć pacjentów, zastanawiają się jak sprostać kolejnym wymogom. Tym bardziej, ze niektóre wymagania, szczególnie jeśli chodzi o kontrolę Sanepidu, są wyssane z palca. Przedstawiamy fakty i mity dotyczące kontroli Sanepidu.

Lekarze dentyści zobowiązani są do nieustannego podnoszenia kwalifikacji zawodowych. Ostatnio pojawił się projekt nowego rozporządzenia w tej sprawie. Zmieniono nieco zasady przyznawania tzw. punktów edukacyjnych. Nie mniej, wciąż najwięcej punktów można „zarobić” uczestnicząc w szkoleniach. Jak na taki wyjazd szkoleniowy zapatruje się pracodawca? Czy lekarz ma prawo do płatnego urlopu? Kiedy może go wziąć i na jak długo?

Coraz częściej w gabinecie stomatologicznym można spotkać się z usługami wykraczającymi poza typowe zabiegi dentystyczne. Są one odpowiedzią na istniejące potrzeby, jednak jak spoglądają na nie przepisy prawa? Czy lekarz dentysta / stomatolog może wykonywać zabiegi z zakresu medycyny estetycznej?

Gwarancja na leczenie. W zrozumieniu sensu gwarancji nie pomaga wielość znaczeń wprowadzających zamęt. Ich rozróżnienie może być przydatne w codziennej praktyce. Niewykluczone, że główny problem związany z gwarancją, wynika z zakorzenienia tego pojęcia w języku potocznym, a ten w przeciwieństwie do języka prawniczego bywa mało precyzyjny. W tekście ustawy czy też umowy, zazwyczaj każde słowo ma swoje określone jedno znaczenie. Przekładanie więc pewnych pojęć z języka potoczonego na język praw i obowiązków może prowadzić do nieporozumień. Podobnie jest z gwarancją która zgodnie z definicją słownikową może być poręczeniem, że coś nastąpi albo że jest prawdziwe, bądź też jest zobowiązaniem producenta do bezpłatnej naprawy lub wymiany wyrobu na inny, w przypadku ujawnienia się w nim jakieś wady.

Koszt uzyskania kopii dokumentacji medycznej będzie niższy. Zmienią się także zasady udostępniania i przekazywania dokumentacji medycznej, a także jej przechowywania po zamknięciu placówki. Ministerstwo zdrowia przygotowało zmiany w ustawie o prawach pacjenta, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2016 r.

Katalog praw pacjenta.Temat odpowiedzialności lekarza zazwyczaj jest poruszany w kontekście błędu w sztuce lekarskiej. Jest to bowiem najprostsze skojarzenie. Jeżeli lekarz postępuje sprzecznie z powszechnie uznanymi zasadami wiedzy medycznej, to popełnia błąd. Jak się jednak okazuje nie jest to dominujący rodzaj nieprawidłowości, jakiej dopuszczają się lekarze. Co raz rzadziej bowiem błędy wynikają z braku wiedzy medycznej, a co raz częściej ze zwykłej niedbałości, nierzadko wymuszonej pośpiechem czy też rutyną.

Kilka uwag o zapobieganiu chorobom zakaźnym. W październiku 2014 r. świat obiegła informacja o tym, że lekarz pracujący dla organizacji humanitarnej zaraził się wirusem Ebola^[1]. Jest to oczywiście sytuacja szczególna, ale obrazująca ryzyko, na jakie naraża się lekarz wykonujący swój zawód. Zagrożenie zarażenia się od pacjenta dotyczy także lekarzy dentystów, w szczególności zaś chirurgów stomatologicznych.

Wyroby jednorazowego i wielokrotnego użytku: resterylizacja, regeneracja oraz zagrożenia procesu sterylizacji. Przepisy poszczególnych krajów UE (m.in. Polski) dopuszczają możliwość odtwarzania wyrobów medycznych, także jednorazowych. Jest to jednak proces uznany przez prawo za wytworzenie nowego wyrobu medycznego, w którym bezpieczeństwo pacjenta zabezpieczone jest pełną procedurą oceny zgodności, w wielu przypadkach z udziałem niezależnego akredytowanego laboratorium.

Zakażenie pacjenta. Lekarz, jak każdy podmiot prawa ponosi odpowiedzialność za szkodę w majątku i krzywdę. To drugie pojęcie odnosi się do kwestii niematerialnych, takich jak naruszenie dóbr osobistych. Do nich właśnie zaliczamy zdrowie. W przypadku odpowiedzialności za stratę majątkową mówimy o odszkodowaniu, a przy krzywdzie o zadośćuczynieniu.

Leczenie w ramach specjalizacji: prowadzenie leczenia wyłącznie w ramach swojej specjalizacji może mieć większe znaczenie niż może się wydawać. W latach 70. jeden z polskich sądów karnych rozpatrywał sprawę lekarza dentysty, który podjął się operacji nogi(!). Ordynator  wyznaczył właśnie tego lekarza do pełnienia dyżuru w szpitalu. W nocy została przywieziona młoda osoba po wypadku komunikacyjnym, która wymagała operacji nogi. Lekarz podjął się tej operacji, jedynie telefonicznie konsultując się z lekarzem chirurgiem. Niestety, w wyniku powikłań powstałych w trakcie operacji konieczna była amputacji nogi.