Protetyk może pomóc nam obecnie nie tylko uzupełnić braki w uzębieniu, ale także poprawić estetykę i wzmocnić osłabione naturalne zęby. Praca protetyka to dziś coraz częściej wykonywanie koron i mostów niż pełnych lub częściowych protez ruchomych. Wynika to zarówno z coraz lepszego stanu uzębienia Polaków, ale także z większej dbałości o estetykę.
Na temat możliwości, jakie daje zastosowanie koron i mostów rozmawiamy z Agnieszką Tryzną-Chełstowską z gabinetu Twój Dentysta w Grójcu. Protetyka to jedna z najważniejszych gałęzi działalności lekarzy w gabinecie.
W jakich przypadkach zakłada się korony na zęby? Czy dzieje się to przede wszystkim w przypadku bardzo zniszczonych zębów?
Agnieszką Tryzna-Chełstowska, Twój Dentysta, Grójec: Korony zębowe mają bardzo szerokie zastosowanie. Zakłada je się zarówno w celach uzupełnienia ubytków, jak i poprawienia wyglądu zęba. Korony są też bardzo dobrym sposobem na wzmocnienie zębów, których duża część została utracona – np. na skutek rozległej próchnicy lub po złamaniach pourazowych oraz po leczeniu kanałowym. Zamiast wykorzystywać bardzo rozległe wypełnienie (plombę) w wielu przypadkach lepiej zastosować koronę, a czasem rozwiązania typu onlay lub inlay. Uzupełnienia stałe, do których należą korony i mosty, są dla pacjenta o wiele bardziej komfortowym rozwiązaniem niż protezy ruchome. Są zacementowane na stałe – nie wyjmuje ich się z ust i można je czyścić szczoteczką, tak samo jak naturalne zęby. Pacjent nie musi ich pilnować w obawie, że wypadną w trakcie jedzenia lub rozmowy.
Czy korony mogą nam pomóc jeśli całkowicie straciliśmy ząb lub kilku zębów?
Klasyczna, pojedyncza korona jest używana do odbudowy jednego zęba na bazie jego zachowanej części naturalnej lub w oparciu o implant. Protetyka oferuje jednak także mosty, które są rozwiązaniem pokrewnym koronom i mogą być alternatywą dla implantu lub niedużej protezy ruchomej. Jeśli pacjentowi brak jednego lub dwóch zębów, można wykonać most protetyczny. Składa się on z filarów i przęsła. Filarami są zęby naturalne lub implanty sąsiadujące z miejscem, w którym pierwotnie znajdowały się utracone zęby. Pomiędzy filarami umieszcza się sztuczne zęby, zastępujące naturalne, utracone uzębienie. Na zębach filarowych, po ich wcześniejszym przygotowaniu, mocowane są korony protetyczne. Mogą być one umieszczone zarówno na zębach naturalnych jak i implantach. Dzięki szerokim możliwościom, które daje nam połączenie implantów i odbudowy protetycznej opartej na koronach i mostach, pacjent może uzupełnić brak nawet kilku sąsiadujących ze sobą zębów. Jeśli np. ktoś nie ma dolnej czwórki i piątki, protetyk może wykonać korony na trójce i szóstce, które staną się filarami dla umieszczonego między nimi przęsła.
Wspomniała Pani o tym, że korony zakłada się też w celu wzmocnienia zębów. Jak to działa?
Najczęściej korony protetyczne używa się do wzmacniania zębów po leczeniu kanałowym. Takie zęby są na ogół w dużym stopniu zniszczone – brak im często dużej części naturalnej korony. W ich przypadku stosowanie wypełnienia może nie dać satysfakcjonujących efektów. Bardzo duże plomby nie wzmacniają zębów – łatwo mogą się wykruszyć, a dodatkowo pacjent naraża się na dalsza utratę pozostałej części naturalnej korony. W takim przypadku stosuję się korony protetyczne lub jeśli pozostałości pierwotnej korony na to pozwalają, używane są wkłady (inlay) albo nakłady (onlay). Rozwiązania protetyczne są lepsze od wypełnienia, ponieważ dzięki nim siły żucia oddziałujące na ząb są rozkładane równomierniej na jego powierzchni. Wypełnienie nie chroni tak dobrze przed uszkodzeniami mechanicznymi pozostałych, często dość cienkich, części naturalnej korony. Dzięki koronie oraz rozwiązaniom typu inlay lub onlay, spada ryzyko dalszego pogarszania się stanu zęba.
A kiedy korony są stosowane w protetyce z powodów estetycznych?
Korony w celu osiągnięcia efektu estetycznego są stosowane w przypadku niedużych uszkodzeń powierzchni zęba lub przebarwień. Ząb jest wtedy opracowywany, a nałożona na niego korona pozwala poprawić jego wygląd do tego stopnia, aby nie odróżniał się od sąsiadujących z nim naturalnych zębów, zachowanych w lepszych stanie. Korona to dobry sposób na poprawę wyglądu zęba także w przypadku odkruszeń i pęknięć związanych z urazami mechanicznymi.
Jak przebiega leczenie protetyczne w przypadku klasycznej korony nakładanej na naturalny ząb?
W wariancie optymistycznym do założenia korony wystarczą dwie wizyty u dentysty. Najpierw należy opiłować naturalną koronę. Następnie stomatolog przy użyciu plastycznej masy pobiera wycisk, który będzie podstawą do przygotowania korony, dopasowanej do naturalnej części zęba. Protetyk wykonujący koronę otrzymuje też informację o kolorze, co pozwala dobrać mu idealne wybarwienie korony, która nie będzie się odróżniać od sąsiednich zębów. Podczas kolejnej wizyty korona jest przymierzana, i jeśli nie ma konieczności dużych poprawek, można ją zamocować przy użyciu cementu stomatologicznego. Niewielkie poprawki wykonuje dentysta w gabinecie. Gdyby niezgodności były zbyt duże, korona wraca do pracowni protetycznej i jej zamocowanie jest wykonywane podczas trzeciej wizyty. W przypadku przednich zębów, w okresie oczekiwania na koronę stosuje się koronę tymczasową, która maskuje przestrzeń po oszlifowanych częściach zęba oraz chroni opiłowaną część.
Dziękujemy za rozmowę.
lek. dent. Agnieszka Tryzna-Chełstowska
W gabinecie TWÓJ DENTYSTA doktor zajmuje się leczeniem kanałowym pod mikroskopem, protetyką oraz stomatologią zachowawczą.
