Skutkiem długotrwałego pozostawania w tej samej pozycji leżącej są odleżyny, czyli źródło wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Powstają one w wyniku niedotlenienia skóry i jej martwicy. Wyróżnia się pięć stopni odleżyn, do których dobiera się pielęgnację i leczenie. Bardzo ważna jest też profilaktyka, aby przeciwdziałać powstawaniu problematycznych zmian skórnych. Stosowane są opatrunki i kosmetyki przeciwodleżynowe, sprzęt medyczny, odpowiednia dieta.
Co robić w przypadku odleżyn?
Leczenie odleżyn nie jest łatwe, szczególnie w przypadku osób unieruchomionych w łóżku, gdzie trudno nawet mówić o zmianie pozycji. Niestety długotrwały ucisk i tarcie na skórę przyczynia się do nasilenia problemów. Sposoby leczenia dobierane są przede wszystkim do stopnia zaawansowania odleżyn. W przypadku tych pierwszego stopnia ważne jest smarowanie zmienionej chorobowo skóry preparatami o działaniu nawilżającym i przeciwzapalnym. Stosowane są też opatrunki okluzyjne. Odleżyny muszą być utrzymywane w czystości. Przy odleżynach drugiego stopnia mówić można już o sączących się zmianach w postaci nadżerek i pęcherzy. Pojawia się też obrzęk. Do ich przemywania sięga się po roztwór soli fizjologicznej i wody utlenionej. Konieczne staje się stosowanie maści z antybiotykiem, przydadzą się opatrunki przeciwodleżynowe, zaleca się poprawiać krążenie poprzez masowanie/oklepywanie skóry wokół odleżyn.
Odleżyny trzeciego stopnia dotyczą sączących się wrzodów, dochodzi do mechanicznego uszkodzenia skory. Martwe tkanki i wydzielinę należy w miarę możliwości usuwać za pomocą jałowego gazika. Przy tych mocno sączących się zmianach przydadzą się opatrunki absorpcyjne. Zawsze trzeba rany odkażać środkiem antyseptycznym. Z kolei na zdrową skórę otaczającą odleżyny zaleca się założyć folię ochronną. W leczeniu odleżyn stosuje się specjalnie przeznaczone do tego maści, plastry, kremy, pianki i opatrunki hydrokoloidowe. W profilaktyce przeciwodleżynowej i leczeniu już powstałych zmian sięga się po materace i poduszki na odleżyny, wałki przeciwodleżynowe.
O czym należy pamiętać?
Powstałe już odleżyny są trudne do wyleczenia, a leczenie czasochłonne. Kluczowa będzie wobec tego profilaktyka. Należy zmieniać pozycję leżącego co parę godzin, starając się nie naruszać zmian skórnych. Zaleca się masowanie ciała w celu poprawienia krążenia i ukrwienia skóry. Należy ją natłuszczać i nawilżać. Unikać trzeba mokrej bielizny, dbać o czystą i suchą pościel (powinna być wykonana z miękkiego materiału, wolna od zakładek, guzików szwów). Skóra musi być zawsze dobrze, ale delikatnie osuszana po każdym zabiegu pielęgnacyjnym. Istotna będzie też lekkostrawna dieta, bogata w witaminy, minerały, antyoksydanty, błonnik pokarmowy i aminokwasy.