W Dzienniku Ustaw w grudniu 2023 r. opublikowano trzy rozporządzenia, na mocy których wprowadzone zostały opłaty za jednorazowe pojemniki na żywność, a także kubki plastikowe. Zmiana weszła w życie już od początku nowego roku. Czy w związku z tymi zmianami lekarze dentyści będą musieli pobierać od pacjentów dodatkową opłatę? Czy na paragonach w wizyty pojawi się pozycja: dopłata za plastikowe kubeczki?
Zmiany przepisów w sprawie kubeczków plastikowych
Zmiany przepisów zostały wprowadzone na początku grudnia przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska jeszcze przez poprzednią panią minister Annę Moskwę. Zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. W tych rozporządzeniach zapisano m.in., że za każdy plastikowy kubek dany lub sprzedany osobie trzeciej należy pobrać opłatę 20 gr. W rozporządzeniu zapisano, że dotyczy to wszelkich rodzajów handlu (hurtowy i detaliczny), gastronomi (do tej pory kubki te były dodawane do napojów bezpłatnie).
Przepisy te wzbudziły sporo wątpliwości m.in. wśród lekarzy dentystów. Korzystają oni w codziennej pracy również z kubków plastikowych w trakcie wielu zabiegów pacjenci sięgają po nie, by przepłukać jamę ustną.
Czy medycy muszą ewidencjować „rozdawanie” kubków?
Jednak jak informuje Naczelna Izba Lekarska, opłaty produktowej za zużyte plastikowe kubki – nie dotyczą podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
– W związku z pojawiającymi się informacjami o nowych obowiązkach związanych z gospodarowaniem niektórymi odpadami (m.in. kubki jednorazowe z tworzyw sztucznych) zapisanymi w ustawie z dnia 14 kwietnia 2023 r. o zmianie ustawy o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej oraz niektórych innych ustaw, informujemy, że nowe obowiązki nie dotyczą podmiotów wykonujących działalność leczniczą – czytamy w komunikacie sygnowanym przez Rafała Kiełkowskiego, przewodniczącego zespołu ds. wykonywania działalności leczniczej NIL.
Jednak zdania prawników nie są jednoznaczne w ocenie tych przepisów. Bo nie chodzi tylko o pobieranie opłaty. Wprowadzono je po to, aby zdobyć finansowanie na utylizację plastiku, a ponadto zniechęcić do korzystania z plastiku. Więc niby dlaczego otrzymując ten sam kubek w gastronomi trzeba za niego zapłacić, a u dentysty już nie?
Wysłaliśmy do Ministerstwa Klimatu i Środowiska prośbę o prawną interpretację nowych przepisów w odniesieniu do lekarzy dentystów.
Zapytaliśmy ministerstwo o:
1. Czy w związku z wejściem w życie od 1 stycznia 20024 r. pakietu rozporządzeń w sprawie stawek opłaty za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych lekarze i lekarze dentyści muszą pobierać od pacjentów dodatkowe opłaty za kubki jednorazowe?
2. Jeśli tak, to czy ta opłata musi być wyszczególniona na paragonie, fakturze, czy może być wliczona w koszt usługi?
3. W jaki sposób lekarz ma „rozliczyć" zużyte kubki jednorazowe, czyli jak ewidencjonować opłatę za wydane opakowania jednorazowe?
4. Czy inaczej w tym względzie będą traktowane podmioty lecznicze, a inaczej indywidualne praktyki lekarskie.
5. Czy do opłat za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych należy doliczyć VAT?
6. Czy podobnie jak za kubki, trzeba pobierać opłaty za śliniaki, ślinociągi, wkłady do spluwaczek, czy inne akcesoria około stomatologiczne wykorzystywane podczas wizyt.
7. Czy przepisy te wymuszają na sprzedawcach hurtowych, zaopatrujacych gabinety, minimalną cenę w wysokości 20 zł za 100 kubków?
Jeszcze nie dostaliśmy odpowiedzi od Ministerstwa Klimatu i Środowiska, pomimo że od zadania pytań minął już tydzień. Zatem sprawa wcale nie musi być jednoznaczna. Oficjalne stanowisko opublikujemy w numerze 1/2024 r. Nowego Gabinetu Stomatologicznego.
Warto zaznaczyć, że ta opłata dotyczy jednorazowych kubków wykonanych z plastiku. Kubeczki papierowe można używać na dotychczasowych zasadach. Jednak te papierowe są dwa razy droższe od plastikowych
Zasady pobierania dopłaty za plastikowe kubeczki
Od początku 2024 r. pozostałym klientom będzie naliczana opłata za opakowania wykonane z plastiku, w których będą kupować napoje bądź żywność. W przypadku kubków na napoje (dotyczy to również pokrywek i wieczek) opłata wyniesie 0.20 zł za sztukę. Z kolei w przypadku opakowań, w których będzie żywność, trzeba będzie dopłacić 0.25 zł. "Przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych wymienione w załączniku nr 6 do ustawy będące opakowaniami lub napoje lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, jest obowiązany do pobrania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego te produkty lub napoje lub żywność w tych produktach" – możemy przeczytać w rozporządzeniu. Rozporządzenie ministra klimatu i środowiska pojawiło się w związku z ustawą, na mocy której wprowadzone zostaną wymagane przez Unię Europejską ograniczenia dotyczące używania jednorazowych plastikowych opakowań.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Dopłata za plastikowe kubeczki
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.