Infekcje jamy ustnej to powszechnie występujący problem, do którego leczenia wykorzystuje się zwykle preparaty miejscowe. Jednak czasem towarzyszący mu ból jest na tyle silny, że to nie wystarczy. Co zrobić w takiej sytuacji? Czy tabletki przeciwbólowe złagodzą dolegliwości wynikające z zakażenia w jamie ustnej?
Najczęściej występujące infekcje jamy ustnej
Trzy główne rodzaje infekcji w jamie ustnej to:
- bakteryjne – najczęściej są spowodowane przez niewłaściwą higienę w jamie ustnej, która prowadzi do nagromadzenia płytki nazębnej i rozwoju drobnoustrojów. W wyniku infekcji może rozwinąć się zapalenie dziąseł lub przyzębia, a w poważniejszych przypadkach także ropień zębowy. Jamę ustną mogą zaatakować również bakterie wywołujące anginę,
- wirusowe – odpowiada za nie głównie wirus Herpes simplex, czyli opryszczki pospolitej. Zakażenie objawia się rozwojem bolesnych pęcherzyków i owrzodzeń na wargach, podniebieniu czy wewnętrznej stronie policzków,
- grzybicze – jamę ustną zamieszkują drożdżaki z rodzaju Candida, które w sprzyjających warunkach (np. przy osłabionej odporności) mogą wywołać kandydozę. Choroba objawia się m.in. bólem, pieczeniem oraz trudnościami w przełykaniu[1].
Infekcje jamy ustnej a stan zapalny
Stan zapalny to reakcja obronna organizmu w odpowiedzi na zakażenie. Za jego powstanie odpowiada układ odpornościowy, który wysyła w miejsce infekcji komórki, których zadaniem jest zwalczanie drobnoustrojów. Uwalniają one różne substancje chemiczne, tzw. mediatory stanu zapalnego, które odpowiadają za rozwój wszystkich objawów zapalenia, takich jak:
- ból,
- obrzęk,
- zaczerwienienie,
- wzrost temperatury.
Celem stanu zapalnego jest stworzenie warunków utrudniających rozwój atakującego organizm drobnoustroju. Niestety wynikające z niego dolegliwości są nieprzyjemne i mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego stosujemy leki, które pomagają je złagodzić.
W przypadku zakażenia jamy ustnej stan zapalny rozwija się miejscowo, np. w obrębie dziąseł. Wyraźnie widoczne jest zaognienie zaatakowanego obszaru, który w przypadku infekcji grzybiczej będzie dodatkowo pokryty białym nalotem. Opuchlizna, ból i pieczenie mogą być na tyle silne, że utrudnią przyjmowanie posiłków.
Jakie leki mogą złagodzić ból w jamie ustnej?
Leczenie infekcji jamy ustnej jest uzależnione od drobnoustroju, który ją wywołał. Większość leków działających przyczynowo jest dostępna wyłącznie na receptę, np. antybiotyki, leki przeciwgrzybicze czy niektóre przeciwwirusowe.
Doraźnie w celu złagodzenia uciążliwego bólu można zastosować lek przeciwbólowy i przeciwzapalny bez recepty, np. deksketoprofen. To substancja, która redukuje dolegliwości o nasileniu niewielkim do umiarkowanego. Działa poprzez hamowanie produkcji prostaglandyn będących mediatorami stanu zapalnego. Dzięki temu może złagodzić dolegliwości towarzyszące infekcjom jamy ustnej niezależnie od ich przyczyny.
W celu przyspieszenia początku działania deksketoprofen można zastosować na pusty żołądek. To bezpieczne, ponieważ lek ten wykazuje niewielkie ryzyko działań niepożądanych, także tych obejmujących podrażnienie przewodu pokarmowego[2].
Oprócz tego bez recepty dostępne są także preparaty miejscowe, np. odkażający płyn do płukania z chlorheksydyną czy przeciwzapalny żel z salicylanem choliny. Jeśli jednak doraźne leczenie nie pomoże, warto wybrać się do lekarza – być może niezbędne okaże się wprowadzenie preparatu na receptę.
[1] https://www.mp.pl/pacjent/otolaryngologia/choroby/choroby-jamy-ustnej-i-gardla/106153,ostre-zapalenie-blony-sluzowej-jamy-ustnej [dostęp 02.10.2024].
[2] Woroń, J. (2020). Dlaczego w bólu ostrym należy rozważyć zastosowanie deksketoprofenu? Forum Medycyny Rodzinnej, 14(2): 51-56.
