Osoby wykonujące zawód medyczny - w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki - są podmiotami korzystającymi ze środowiska. Mają zatem obowiązek uiszczania opłat z tego tytułu, a także obowiązek składania wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska – informuje ministarstwo środowiska. Nie trzeba jednak wnosić tych opłat, jeżeli ich półroczna wysokość nie przekroczy 400zł.
Jest to oficjalne stanowisko ministerstwa środowiska. Wyjaśnienia przygotował Departament Instrumentów Finansowych oraz Departament Prawny.
Kto korzysta ze środowiska
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) (POŚ) - zawiera bardzo szeroką definicję podmiotu korzystającego ze środowiska. Zgodnie z jej art. 3 pkt 20, takim podmiotem jest: przedsiębiorca w rozumieniu art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 i Nr 180, poz. 1280). W ustawie wymieniono osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego oraz osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki. W ustawie konkretnie nazwano tylko rolników i medyków. Inni przedsiębiorcy są określeni ogólnie. Bo za korzystanie ze środowiska muszą płacić także: jednostki organizacyjne nie będące przedsiębiorstwem w rozumieniu ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej lub osoby fizyczne, które nie są podmiotem działalności gospodarczej, a korzystają ze środowiska w zakresie, w jakim wymagane jest specjalne pozwolenie.
Za środowisko trzeba zapłacić
Jak wynika z art. 273 ust. 1 POŚ, opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, pobór wód i składowanie odpadów. Zgodnie z art. 284 ust. 1, podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty i wnosi ją na rachunek właściwego urzędu marszałkowskiego. Jest ważne, jak wskazano w ust. 2 art. 284, że nawet osoby fizyczne, które nie są przedsiębiorcami, muszą ponosić opłaty za korzystanie ze środowiska, jeśli wykonują działalność wymagającą specjalnych pozwoleń na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód, co nakazuje - prawo wodne.
Przepis dokonuje podziału podmiotów korzystających ze środowiska na osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami i pozostałe podmioty korzystające ze środowiska. Osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki są podmiotami korzystającymi ze środowiska, ponieważ zostały wymienione wprost w art. 3 pkt. 20 POŚ. Ponieważ prowadzą działalność gospodarczą, nie można ich zakwalifikować do wskazanej w art. 284 ust. 2POŚ grupy osób fizycznych nie będących przedsiębiorcami. Są zatem zaliczane do tej grupy podmiotów korzystających ze środowiska, które mają obowiązek uiszczania opłat niezależnie od tego, czy jest im niezbędne pozwolenie na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenie wodnoprawne na pobór wód.
Za co płacimy
W myśl art. 273 ust. 1 pkt. 1 POŚ opłata za korzystanie ze środowiska ponoszona jest m.in. za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza. Odnosi się to także do emisji zanieczyszczeń z eksploatowanych urządzeń, w tym samochodów (art. 3 pkt. 42). Obliczając należną opłatę, można posłużyć się tzw. zryczałtowanymi stawkami opłat za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z silników spalinowych, określonych dla danego paliwa. Opłaty takie wpłaca się na rachunek urzędu marszałkowskiego, właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska.
Ministerstwo Środowiska informuje, że podmioty korzystające ze środowiska mają obowiązek przedkładania co pół roku marszałkowi województwa oraz wojewódzkiemu inspektorowi ochrony środowiska wykazu, zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska. Wzory formularzy wykazu zostały określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z 18 czerwca 2009 r. w sprawie wzorów wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (Dz. U. Nr 97, poz. 816). Przypominamy, że stosownie do art. 289 ust. 1 POŚ, nie trzeba uiszczać opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska spośród wymienionych w art. 273 ust. 1, których półroczna wysokość wnoszona na rachunek urzędu marszałkowskiego nie przekracza 400 zł. (opracowano na podstawie wyjaśnień Ministerstwa Środowiska)
Autor: mgr inż Piotr Szymański
Absolwent Politechniki Warszawskiej. Dziennikarz. Redaktor naczelny magazynu Nowy Gabinet Stomatologiczny.