W niedalekiej przyszłości dentyści będą mogli leczyć ubytki lub zastępować całe zęby wyhodowanymi w laboratorium tkankami – tak twierdzą naukowcy z University of Washington. Stworzyli oni produkujące szkliwo organoidy (uproszczone modele narządów) zębów. To krok w kierunku regeneracji ubytków i całych zębów.
Leczenie zębów z wykorzystaniem komórek macierzystych
– To kluczowy, pierwszy krok w kierunku naszego długoterminowego celu, jakim jest leczenie oparte na komórkach macierzystych, naprawie uszkodzonych zębów i regeneracji tych, które zostały utracone – mówi prof. Hai Zhang, autor pracy opublikowanej w piśmie „Developmental Cell”.
Naukowcom udało się wszystkie te komórki ukształtować w małe, trójwymiarowe organoidy, które przypominały rozwijające się zęby. Wydzielały one trzy kluczowe białka szkliwa – ameloblastynę, amelogeninę i enamelinę. Ułożyły się one potem w strukturę, w której nastąpiła typowa dla szkliwa, utwardzająca je mineralizacja. Kolejnym etapem jest udoskonalenie metody, tak aby szkliwo miało podobne właściwości do prawdziwego. Teraz chcą nauczyć się wykorzystywać je w naprawie zębów.
Żywe wypełnienia
W dalszej perspektywie chcą stworzyć „żywe wypełnienia”, które będą rosły w zębach i naprawiały ubytki.
– Wiele organów, które chcielibyśmy móc zastępować, takich jak trzustka, nerka czy mózg, jest zbyt skomplikowanych. Ich bezpieczna regeneracja z komórek macierzystych zajmie trochę czasu. Zęby są znacznie mniejsze i mniej skomplikowane, ale także może minąć trochę czasu, zanim będziemy w stanie je zregenerować. Podejmujemy już jednak kroki niezbędne do tego, aby tam dotrzeć
– mówi kierująca pracami dr Hannele Ruohola-Baker.
– Może czekać nas „wiek żywych wypełnień” i w ogóle regeneracyjnej stomatologii. Aktualnie ząb objęty próchnicą nie ma zdolności autoregeneracji, więc podlega on leczeniu, w którym uszkodzoną tkankę twardą zęba usuwa się, a w jej miejsce zakłada wypełnienie stomatologiczne.
Ratunkiem bywa również leczenie kanałowe, ale w części przypadków nawet taka terapia nie pozwala na zachowanie zęba. Zdaniem wielu naukowców, komórki macierzyste mogłyby być wybawieniem w takich beznadziejnych przypadkach. I rzeczywiście, przykładów na leczniczy potencjał komórek macierzystych jest coraz więcej.
Nowy Gabinet Stomatologiczny: Żywe wypełnienia
Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.
