Protezy zębowe są wskazane dla osób, które utraciły swoje naturalne uzębienie. Wyróżnia się te noszone na stałe oraz wyjmowane. Protezy poprawiają w znacznym stopniu komfort życia, gdyż umożliwiają bezproblemowe spożywanie ulubionych potraw. Aby jednak mogły długo bezawaryjnie działać, niezbędna jest właściwa ich pielęgnacja. W tym artykule poruszony zostanie temat, jak prawidłowo dbać o protezę zębową.
Jak dbać o protezę zębową - Regularne czyszczenie
Standardowe protezy wykonane są z materiału o nazwie akryl. Jest to substancja, która sprzyja gromadzeniu bakterii i grzybów, jak również gromadzeniu resztek pożywienia, ich fermentacji i gniciu. Zaniedbanie usuwania tych czynników może doprowadzić do stanu zapalnego błony śluzowej czy nieprzyjemnego zapachu z ust. Dlatego prawidłowa higiena i regularne prawidłowe czyszczenie protezy jest takie ważne. Po każdym posiłku należy protezy wyjąć i umyć. W tym celu stosuje się specjalne szczotki do protez i pastę do zębów lub szare mydło (1).
Jak dbać o protezę zębową - Odpowiednie przechowywanie wyjętej protezy
Zaleca się zdejmowanie protezy na noc, jej umycie i suszenie. Powinno się je przechowywać w przewiewnym i czystym pojemniku „na sucho” Wrzucanie protezy do szklanki z wodą to mit i błąd. Od czasu do czasu warto zastosować środek do czyszczenia protez. Należy ją przechowywać w miejscu niedostępnym dla zwierząt domowych. Akryl zawarty w protezie ma dla nich bardzo atrakcyjny zapach oraz smak (2).
Uzbrojenie się w cierpliwość podczas „przyzwyczajania się” do protezy
Proteza jest dla jamy ustnej ciałem obcym. Wiąże się to z początkowymi problemami podczas odgryzania kęsów i przeżuwania. Może zwiększać się produkcja śliny, dochodzi do zaburzenia smaku, odruchu wymiotnego czy wrażenia, że język nie mieści się w jamie ustnej. Niekiedy osoby początkujące w noszeniu protezy mają problemy z mówieniem. Pojawia się utrudniona artykulacja dźwięków i seplenienie. Aby to przezwyciężyć, należy czytać na głos. Duży odsetek osób noszących krótko protezy , doświadcza dolegliwości bólowych związanych z otarciami i innymi uszkodzeniami związanymi z niedopasowaną protezą. W celu ich załagodzenia można stosować specjalne żele chroniące przed bólem i wspomagające naturalne gojenie uszkodzonych tkanek. Warto zwrócić uwagę na preparaty zawierające w swoim składzie kwas hialuronowy i/lub poliwinylopirolidon. Składniki te mają zdolność tworzenia ochronnej, bioadhezyjnej warstwy w jamie ustnej izolującej odsłonięte zakończenia nerwowe uszkodzonej tkanki od czynników drażniących.
Warto dobrać formę preparatu do rodzaju i umiejscowienia zmiany w jamie ustnej. Żel sprawdza się w leczeniu pojedynczych, dobrze dostępnych miejscach w jamie ustnej. W przypadku trudno dostępnych miejsc jamy ustnej dobrym wyborem będzie spray. Umożliwi on aplikację bez zbędnego narażania pacjenta na wywołanie odruchu wymiotnego. Gdy zmiany są liczne – warto wybrać formę płynu, która najłatwiej pokryje zmienione chorobowo miejsca. Najwygodniej stosować płyny, które nie wymagają rozcieńczania i są gotowe do użycia.
Przy utrzymywaniu się problemów należy udać się do lekarza stomatologa, celem regulacji protezy. Pierwsza wizyta kontrolna odbywa się zazwyczaj 24-48 godzin po odebraniu protez (3).
Dbanie o higieny błony śluzowej jamy ustnej
Pomimo braku zębów naturalnych do szczotkowania, noszenie protezy nie zwalnia z obowiązku dbania o higienę jamy ustnej. Należy codziennie regularnie czyścić język i dziąsła miękką szczoteczką oraz płukać usta płynem, w celu usunięcia resztek pokarmu. Uchroni to przed rozwojem stanu zapalnego błony śluzowej, dzięki czemu można będzie nosić protezę bez problemów (4).
Rekomendacje:
- Tomaszewska I., M., Jak dbać o protezy ruchome? Medycyna Praktyczna, 2016.
- Taraszkiewicz-Sulik K., Laszewska A., Górska K., Survey-based assessment of removable denture hygiene. Prosthodontics, 66(2), 2016.
- Banasiuk A., Uracz W., Lishchynskyy Y., Edukacja prozdrowotna w stomatologii, Journal of Clinical Healthcare, 4, 2017.
- Szalewski L., Kamińska A., Batkowska J., Higiena uzupełnień protetycznych wśród mieszkańców województwa lubelskiego, Med Og Nauk Zdr., 26(4), 2020.
Dowiedz się więcej.
Jak dbać o protezę zębową? - Więcej ciekawych artykułów w "Nowy Gabinet Stomatologiczny" - zamów prenumeratę lub kup prenumeratę w naszym sklepie.